Dobra koniunktura w ostatnich latach doprowadziła do powstania wysokich zaliczek podatkowych i zobowiązań podatkowych. W czasie pandemii Koronawirusa w Niemczech odpływ płynności finansowej szczególnie dotyka spółek, przedsiębiorców i freelancerów, ponieważ towarzyszy temu znaczny spadek sprzedaży. W związku z tym, od 13 marca 2020 r. w Niemczech wprowadzono nową politykę fiskalną, w szczególności wdrożono następujące środki polityki podatkowej w ramach wspólnego pakietu ulg:
• odroczenie płatności wymagalnych podatków;
• obniżenie bieżących zaliczek podatkowych;
• rezygnacja z wszczynania postępowań egzekucyjnych do końca 2020 r .;
• darowanie niektórych opóźnień w płatnościach.
Niemiecka Dyrekcja Generalna ds. Celnych została również poinstruowana, aby wyjść predsiębiorcom naprzeciw w sprawach podatków pobieranych przez administrację celną (np. w sprawach podatków energetycznych czy od ruchu lotniczego). To samo dotyczy Niemieckiego Federalnego Centralnego Urzędu Podatkowego w odniesieniu do podatków od ubezpieczenia i sprzedaży.
Federalne Ministerstwo Finansów (BMF) i kraje związkowe określiły już niektóre z tych ulg podatkowych w opublikowanych pismach (np. list BMF z 19 marca 2020 r. oraz równoważne dekrety stanowe z 19 marca 2020 r.):
I. Wnioski o odroczenie płatności podatku (§ 222 AO )
Zgodnie z listem BMF, podatnicy dotknięci pandemią mogą składać do końca 2020 r. wnioski o odroczenie niektórych podatków należnych lub które dopiero staną się należne do końca 2020 r. Przy uwzględnieniu wniosku właściwy Organ nie powinien przy tym naliczać należnych mu odsetek za opóźnienie w płatności podatku. Zasadniczo przestoje gospodarcze spowodowane epidemią COVID-19 są zrozumiałe, ale winny zostać szczegółowo udokumentowane i przedstawione organom podatkowym. BMF wyjaśnił jednak, że wnioski nie powinny zostać odrzucone, w przypadku gdy podatnicy nie będą mogli udowodnić wartości każdorazowo poniesionej szkody. Ponadto, nie ma żadnych konkretnych, ścisłych wymagań do spełnienia przesłanek do odroczenia płatności podatku. W pierwszych formularzach takiego wniosku, np. u bawarskich organów podatkowych, wprowadzono znaczne uproszczenia. Wnioski o odroczenie podatków należnych od 2021 r. winny zostać jednak szczególnie uzasadnione.
Podatki zawarte w liście BMF obejmują: podatki dochodowe i podatki dla osób prawnych (CIT). Nie dotyczy to jednak wszystkich podatków (np. podatku od wynagrodzeń). Jeżeli chodzi o odroczenie płatności podatku od działalności gospodarczej, decydować będą odpowiednie gminy. Możemy mieć tylko nadzieję, że jak najwięcej organów dołączy do postulatów BMF.
Należy zauważyć, że odroczenie płatności podatku nie umarza zobowiązania podatkowego, a jedynie opóźnia termin jego płatności. Umożliwia to jednak przezwyciężenie niedoborów płynności przynajmniej przez pewien okres czasu.
II. Wnioski o obniżenie zaliczek podatkowych (§ 37 EStG w zw. z § 164 AO)
Podatnicy mogą również składać wnioski o korekty lub obniżenie niektórych zaliczek podatkowych do końca 2020 r. Dotyczy to w szczególności zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych i od osób prawnych oraz podatków od prowadzonej działalności gospodarczej. Również tutaj istnieją pewne wymagania weryfikacyjne. W tym kontekście organy nie będą odrzucać wniosków w sytuacji, gdy podatnicy nie mogą udowodnić wysokości poniesionej szkody. Wnioski o obniżenie płatności zaliczek dotyczących okresów rozpoczynających się w 2021 r. muszą jednak (nadal) zawierać uzasadnione powody.
III. Tymczasowe niestosowanie środków egzekucyjnych i niewymierzanie kar za opóźnienie w płatnościach
Zgodnie z pismem BMF organy podatkowe powinny powstrzymać się do dnia 31 grudnia 2020 r. od stosowania środków egzekucyjnych (np. zajęć rachunków bankowych) wobec dłużników, którzy zostaną bezpośrednio dotknięci epidemią w odniesieniu do podatków zaległych lub należnych do końca 2020 r. Organy winny ponadto od dnia 19 marca 2020 r. do dnia 31 grudnia 2020 r. odstąpić od wymierzania kar za opóźnienia w płatnościach tych podatków, które są należne od dnia 31 grudnia 2020 r.
Należy zauważyć, że wymienione wyżej ulgi podatkowe początkowo będą przynosić korzyści tylko tym, których bezpośrednio dotyczy pandemia. W przypadku pośredniego wpływu wirusa pozostają zasady, które obowiązywały do tej pory, czyli bardziej rygorystyczne obowiązki w zakresie udowodnienia okoliczności wskazanych we wnioskach.
Oprócz możliwości złożenia ww. wniosków, przedsiębiorcy winni również uwzględnić możliwość złożenia:
• Wniosku o zwolnienie z podatku;
• Wniosku o przedłużenie terminu, m.in. do złożenia deklaracji podatkowych;
• Wniosku o przedłużenie terminu lub jego przywrócenie w toku postępowania.
Biorąc pod uwagę obecne ograniczenia w życiu publicznym, coraz częściej pojawia się pytanie, w jaki sposób podatnicy mogą dotrzeć do organów podatkowych. Niektóre urzędy skarbowe zostały już zamknięte lub zalecają wstrzymanie się od kontaktu osobistego. W takim przypadku zapytania należy kierować na piśmie lub telefonicznie. Dostęp online, taki jak Elster lub Centrum Pobierania (Download-Center), jest nadal dostępny bez ograniczeń. Komunikacja e-mail jest również możliwa z uwagi na zagrożenia bezpieczeństwa (Urząd Skarbowy w Bayern, NRW, Hessen, Baden-Württemberg).